ESA'nın ExoMars ve Mars Express uzay araçları 3I/ATLAS'ı gözlemledi

İki Mars yörünge aracı, tüm ESA uzay araçları arasında kuyruklu yıldızı en yakından görüntüledi. Kızıl Gezegen'e 3  Ekim'de en yakın noktasına ulaştığında, yıldızlararası kuyruklu yıldız onlardan 30 milyon kilometre uzaktaydı. 

Her iki uzay aracı, kuyruklu yıldızın geçişini izlemek için özel kamerasını kullandı. Her iki kamera da, birkaç yüz ila birkaç bin kilometre aşağıdaki Mars'ın parlak yüzeyini fotoğraflamak için tasarlandı. Bilim insanları, bu kadar uzaktaki nispeten sönük bir hedefin gözlemlerinden ne beklemeleri gerektiğinden emin değillerdi.

ExoMars TGO, Renkli ve Stereo Yüzey Görüntüleme Sistemi (CaSSIS) ile aşağıdaki GIF'te gösterilen bir dizi görüntüyü yakaladı. Kuyruklu yıldız 3I/ATLAS, görüntünün ortasında aşağı doğru hareket eden hafif bulanık beyaz noktadır. Bu nokta, buzlu kayalık çekirdeği ve onu çevreleyen kuyruklu yıldız bulutundan oluşan kuyruklu yıldızın merkezidir.

CaSSIS, 3I/ATLAS çok uzakta olduğu için çekirdeği komadan ayırt edemedi. Bu kilometre genişliğindeki çekirdeği görüntülemek, Dünya'dan Ay'daki bir cep telefonunu görmek kadar imkansız olurdu

Ancak birkaç bin kilometre çapındaki koma açıkça görülebilir. Koma, 3I/ATLAS Güneş'e yaklaşırken oluşur. Güneş'in ısısı ve radyasyonu kuyruklu yıldızı canlandırarak gaz ve toz salmasına neden oluyor ve bu gaz ve toz, çekirdeği çevreleyen bir hale olarak birikiyor

CaSSIS, komanın tam boyutunu ölçemedi çünkü tozun parlaklığı çekirdekten uzaklaştıkça hızla azalıyor. Bu, komanın görüntüdeki gürültüye karıştığı anlamına geliyor.

Tipik olarak, komadan gelen malzeme uzun bir kuyruğa dönüşür ve kuyruk, kuyruklu yıldız Güneş'e yaklaştıkça milyonlarca kilometre uzunluğa ulaşabilir. Kuyruk, komadan çok daha sönüktür. CaSSIS görüntülerinde kuyruğu göremeyiz, ancak kuyruklu yıldız ısınmaya ve daha fazla buz salmaya devam ettikçe, gelecekteki gözlemlerde daha görünür hale gelebilir.

CaSSIS kamerasının baş araştırmacısı Nick Thomas, “Bu, cihaz için çok zorlu bir gözlemdi. Kuyruklu yıldız, normal hedeflerimizden yaklaşık 10.000 ila 100.000 kat daha sönüktür” diye açıklıyor.

3I/ATLAS'ın, Mars Express görüntülerinde henüz ortaya çıkmadığını belirten Thomas, "Bunun nedeni, bu görüntülerin ExoMars TGO'da beş saniye olan pozlama süresine kıyasla sadece 0,5 saniye (Mars Express için maksimum sınır) pozlama süresiyle çekilmiş olmasıdır" dedi.

Bilim insanları, her iki yörünge aracından elde edilen verileri analiz etmeye devam edecekler. Mars Express'ten elde edilen birkaç görüntüyü bir araya getirerek, zayıf kuyruklu yıldızı tespit edebileceklerini görecekler. 

Ayrıca, Mars Express'in OMEGA ve SPICAM spektrometreleri ile ExoMars TGO'nun NOMAD spektrometresini kullanarak 3I/ATLAS kuyruklu yıldızının ışık spektrumunu ölçmeye çalıştılar. Bilim insanlarına göre, şu anda, kuyruklu yıldızın koması ve kuyruğunun spektral karakterizasyon için yeterince parlak olup olmadığı belirsizdir.

Bilim insanları, 3I/ATLAS'ın yapısı ve Güneş'e yaklaşırken nasıl davrandığı hakkında daha fazla bilgi edinmek için önümüzdeki haftalarda ve aylarda verileri analiz etmeye devam edecekler.

ESA'nın Mars Express ve ExoMars proje bilimcisi Colin Wilson şöyle diyor:

“Mars yörünge araçlarımız Mars bilimine etkileyici katkılar yapmaya devam etse de, bu gibi beklenmedik durumlara tepki vermelerini görmek her zaman ekstra heyecan verici. Daha fazla analizden sonra verilerin ne ortaya çıkaracağını merakla bekliyorum.”

  Hibya Haber Ajansı