IEA: Yenilenebilir enerjide büyüme fosil yakıt çağının sonunu getirecek

IEA'nin yıllık raporuna göre, önümüzdeki beş yıl içinde dünyada son 40 yılda hayata geçirilenlerden daha fazla yenilenebilir enerji projesi inşa edilmesi bekleniyor.

Rapora göre, yenilenebilir enerjideki bu artış, elektrikli otomobiller, ısıtma, soğutma ve yapay zeka veri merkezlerine güç sağlamak için artan taleple birlikte önümüzdeki on yıl içinde yüzde 40 artması beklenen dünyanın artan elektrik ihtiyacının neredeyse tamamını karşılayabilir.

Raporda ayrıca, veri merkezlerine güç sağlamak için düşük karbonlu elektriğin istikrarlı bir şekilde tedarik edilmesini isteyen büyük teknoloji şirketlerinin öncülüğünde nükleer enerjinin “yeniden doğuşu”na da dikkat çekiliyor. IEA, veri merkezlerine yapılan küresel yatırımların 2025 yılında 580 milyar dolara ulaşarak, küresel petrol tedarikine harcanan 540 milyar doları geçeceğini öngörüyor.

The Guardian'ın haberine göre, Trump yönetiminin petrol ve gaz sondajları lehine yeşil yatırımlardan vazgeçilmesi yönündeki çağrılarına rağmen, düşük karbonlu elektriğin yükselişinin fosil yakıt çağından uzaklaşmayı kesinleştirmesi bekleniyor.

Oil Change International'ın kampanyacısı David Tong, IEA'nın raporunun “hiçbir ülkenin enerji geçişini durduramayacağını” doğruladığını söyledi. Tong, BM'nin Cop30 iklim görüşmeleri için Brezilya'nın Belém kentinde bir araya gelen dünya liderlerine, “Donald Trump'ın distopik geleceğini” reddedip “hızlı, adil ve finanse edilmiş fosil yakıtların aşamalı olarak kaldırılmasını” desteklemeleri çağrısı yaptı.

IEA'nın bulgularının, Cop30 görüşmelerini, 2030 yılına kadar yenilenebilir enerjiyi üç katına çıkarma ve fosil yakıtlardan uzaklaşma konusunda ilerleme sağlamak için kullanmayı planlayan liderleri cesaretlendirmesi bekleniyor.

Paris merkezli ajansın, ABD'li Cumhuriyetçiler tarafından, fosil yakıt endüstrisi için önceki tahminlere göre daha olumlu bir gelecek sunmak üzere amiral gemisi raporunu kullanması için baskı altında olduğu bildirildi. Buna yanıt olarak IEA, enerji geçişinin hızına ilişkin “ihtiyatlı bir bakış açısı” sunan önceki raporlardan bir senaryoyu yeniden gündeme getirdi.

Düşünce kuruluşu Ember'in Baş Analisti Dave Jones, bu senaryonun varsayımlarının elektrikli araçların (EV) yaygınlaşmasını hafife aldığını ve bu nedenle IEA'nın merkezi senaryosuna göre daha yüksek petrol tüketimi tahminlerine yol açtığını söyledi. Ancak, yenilenebilir enerji kaynaklarının hızlı bir şekilde yaygınlaşmasının “kaçınılmaz” olduğunu da ekledi.

“Yenilenebilir enerji kaynakları ve elektrifikasyon geleceği domine edecek ve fosil yakıt ithal eden tüm ülkeler bunları benimseyerek en fazla faydayı sağlayacak” dedi.

IEA, modellemiş olduğu tüm senaryolarda yenilenebilir enerji kaynaklarının diğer tüm önemli enerji kaynaklarından daha hızlı büyüyeceğini tespit etti. Bu büyümenin öncülüğünü, güneş ışığı bol olan Orta Doğu ve Asya gibi bölgelerdeki ucuz güneş enerjisindeki artış yapıyor.

Trump'ın ABD yenilenebilir enerji sektörüne desteği çekme kararı, IEA'nın merkezi senaryosunda ABD'nin 2035 yılına kadar geçen yılki raporda öngörülenden yaklaşık yüzde 30 daha az güneş enerjisine sahip olacağı anlamına geliyor. Ancak küresel düzeyde yenilenebilir enerji kaynakları “hızlı genişlemesini” sürdürecek.